Azerbaycan ve Türkiye on yıllardır iki kardeş ülke olarak anılıyor… Bu nedenle gerek Azeri halkı gerekse de Türk halkı tarihin farklı dönemlerinde birbirlerine yardım eden, samimiyetimizin eksik olmadığı milletlerden bir tanesi. Binlerce yıllık ortak bir geçmişin iki halka da ortak payda da bıraktığı çok sayıda kültürel değer var elbette. Mutfak kültürümüzde bunun en güzel örneklerinden bir tanesi. Azeri mutfağı da Türk mutfağına benzer lezzetler taşıyor. Bugün sizler için kardeş ülkenin en güzel lezzetlerini yazıya döküyoruz.
Azerbaycan mutfağı, genellikle etli, sütlü, sebzeli, hamur işleri, ve çorbalardan oluşuyor. Azeri mutfağının genelinde zeytinyağlı yemeklerin azlığı ilk bakışta dikkat çekecektir. Bir diğer özelliği ise yapımları farklı olmasına karşın aynı türe ait çok sayıda lezzetin bulunması. Tıpkı Türkiye’de olduğu gibi Azerbaycan’da da dolma ve pilavın 30’dan fazla çeşidi karşımıza çıkıyor. Etli yemekler, çorbalar ve salatalar Azeri mutfağında oldukça büyük yer kaplıyor.
İçerikteki Konular
Şah Pilavı
Pilav, Türkiye’de sofraların baş tacı diyebileceğimiz yemeklerden bir tanesi. Neredeyse her ilimizin her yörenin kendine ait bir pilav tarifi bulunuyor. Bu durum Azerbaycan için de geçerli. Hepsini yazmak mümkün olmasa da bunlardan en ünlüsü olan şah pilavından bahsetmek gerek. Kuzu eti, kayısı kurusu, erik kurusu, kuru üzüm ve kestane gibi temel malzemeler ile hazırlana bu pilav isminin hakkını veriyor diyebiliriz. Son derece doyurucu olmasının yanı sıra bir o kadar da lezzeti bir yemek. Ancak hazırlanması biraz ustalık gerektiriyor. Malzemelerin dengeli şekilde harmanlanması gereken bu lezzet Azerbaycan sofralarının vazgeçilmezlerinden bir tanesi.
Piti
Şeki şehrinin özel yemeği olan Piti, Azerbaycan’da bir hayli ünlü diyebiliriz. Kuzu eti, erik kurusu, domates, patates, nohut gibi malzemelerden oluşan bir karışımdan yapılan piti, güveç içerisinde 7-8 saat süren bir pişirme sürecinden sonra hazır oluyor. Evde yapmak da mümkün olsa da bu harika yöresel lezzeti Azerbaycan ziyaretiniz sırasında ustalarının ellerinden denemek yerinde olacaktır.
Dolma
Evet, Türk mutfağındaki dolma ile aynı sayılır. Bu lezzetin Azeri mutfağında da son derece popüler olduğundan bahsetmiştik. Ancak ülkede birbirinden çok farklı dolma çeşidi bulunuyor. Genel olarak, Türk mutfağından farklı olarak iç malzemesi ve karışım miktarı farkını ortaya çıkarıyor diyebiliriz. Türkiye’de sofralarda dolmanın yoğurt ile tüketilmesi yaygın bir gelenek. Ancak bu durumun Azerbaycan sofralarında daha baskın olduğunu belirtmekte fayda var. Dolma olduğundan sofranızda mutlaka bir de yoğurt bulunuyor diyebiliriz.
Düşbere
Azerbaycan’da özellikle hava sıcaklıklarının büyük oranda düştüğü soğuk kış aylarında tercih edilen bir yemek düşbere. Bunun en büyük nedeni ise sıcak sıcak servis edildiğinden yediğinizde içinizi ısıtıyor olması. Küçük küçük kesilen yufkaların içerisinin kuzu eti ile doldurulması ile hazırlanan düşbere Anadolu topraklarında yaygın olan mantıya çok benziyor. Ancak bizde genelde iç malzeme olarak kıyma kullanıyor ve üzeri soslu yoğurt kullanılıyor. Düşberenin ise kendine özel son derece lezzetli bir sosu var.
Sekerbura ve Paxlava
Bizim bayramlarımızda bir gelenek olarak baklavaya yer verilir. Hiçbirimiz de bu durumdan şikayetçi değilizdir. Azerbaycan için de doğa ananın yeniden uyanmasını temsil eden Nevruz Bayramı son derece önemli bir gün. Türk kültürünün bir parçası olarak bayram günlerine özel lezzetler ve sofralar hazırlamak bir gelenek. Özellikle Nevruz söz konusu olduğunda Sekerbura ve Paxlava tatlıları sofralardan eksik olmuyor. Özenle öğütülmüş ceviz ve fındıktan yapılan bu tatlılar Azeri mutfağının mutlaka denemeniz gerekenlerinden diyebiliriz.
Dovğa
Sırada Azerbaycan mutfaklarının en ünlü çorbalarından bir tanesi yer alıyor. Dovğa çorbası bizim kültürümüzdeki yayla çorbasını son derece andırıyor diyebiliriz. Bunun temel nedeni ise yapımında Türklerin dünyaya kazandırdığı yoğurdun bol miktarda kullanılması. Ancak, dovğa çorbası içerisinde bölgeye özel çok sayıda yeşillikte kullanılıyor. Bu durum onu bildiğimiz yayla çorbasından farklı bir hale getiriyor. Son derece lezzeti olan bu çorba, ana yemek öncesinde başlangıç olarak tercih ediliyor. Son derece hafif bir lezzet olması nedeniyle ana yemekten önce sizleri boğmuyor. Üstelik, içerisinde kullanılan farklı yeşillikler nedeniyle son derece de sağlıklı bir yöresel lezzet.
Levengi
Azerbaycan’ın Lenkeran şehrine özel bir tarif olan Levengi ülke genelinde son derece seviliyor. Elbette bunun haklı nedenleri var. Levengi isteğinize bağlı olarak balık ya da tavuk kullanılarak yapılıyor. İkisinin lezzeti de ayrı güzel elbette. Balığın ya da tavuğun içinin öğütülmüş ceviz, salça ve soğanlı bir karışım ile doldurulması ile hazırlanıyor. İç malzemelerle doldurulan tavuk ya da balık daha sonrasında fırınlanarak iyice kızarması bekleniyor. Enfes bir ana yemek olarak, Azerbaycan’a yolunuz düşerse mutlaka denemeniz gereken yöresel tatlardan biri diyebiliriz.
Qutab
Gözleme, Türk mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden bir tanesi. Qutab için alışık olduğumuzdan daha küçük, şirin mi şirin gözlemeler diyebiliriz. Bu gözlemeler Azerbaycan’a özel yeşillikler ile yapılıyor. Yeşilliğin yanı sıra yapımında et, balkabağı ve hatta bazı yörelerde deve eti kullanılıyor. Son derece lezzetli olduğunu belirtmek gerek. Hem görüntü hem de içerik olarak iştah açıcı bir yöresel lezzet. Ancak kıvamını tutturmak biraz zor olabilir. Bu nedenle Azerbaycan’a yolunuz düşerse ustalarının ellerinden denemenizde fayda var.
Kardeş ülkemiz Azerbaycan’a farklı otobüs firmalarının seferleri bulunuyor. Aklınızda Azerbaycan topraklarına bir seyahat varsa en uygun Azerbaycan otobüs biletlerini NeredenNereye.com üzerinden online olarak satın alabilirsiniz.
