İnsanlık olarak kimi kaynaklara göre elli bin yıldan fazla süredir dünya üzerinde hüküm sürüyoruz. Ortalama bir insan ömrü düşünüldüğünde bu hayli uzun bir süreye tekabül ediyor. Efendim bu süre içerisinde, Mısır piramitlerinden Eyfel Kulesi’ne, Özgürlük Anıtı’ndan paha biçilemez sanat eserlerine kadar pek çok farklı yolla dünyaya izlerimizi bırakmayı başarmışız. Elbette bu kötü bir şey değil. Yıllar içerisinde biriken ve birikmeye de devam eden bu miras sayesinde bugün dünyanın farklı köşelerine yapmış olduğunuz yolculuklar da onlarca ve hatta yüzlerce saklı kalmış hazineyi keşfetmeniz mümkün. UNESCO ise tüm dünyada, bütün halkların ortak mirasları olduğunu düşündüğü bu yerleri koruma altına alıyor. UNESCO’nun bu listesinde hemen hemen her seyahat rehberinde görmeye alışık olduğunuz yerlerin isimleri var. Bizler de merak edenler için Türkiye’den UNESCO Dünya Mirası Listesine girmiş 10 yeri sizler için listeledik.
Listemize geçmeden önce kısaca dünya mirası listesinden biraz bahsedelim. Efendim, tanım kısmını bozmadan sizlere aktaralım. UNESCO, 16 Kasım 1972’de kabul ettiği “Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Yönelik Sözleşme”; İnsanlığın ortak mirası sayılan hem kültürel hem de doğal öneme sahip evrensel varlıkların tüm dünyaya tanıtılmasını, bu doğal varlıkları sahiplenecek ve onları koruyacak bilinçli nesillerin yetişmesini amaçlar. Evet, gördüğünüz gibi UNESCO’nun önderliğinde hazırlanmış bu sözleşmenin amacı oldukça ulvi sayılır. Hatta siz gezginler için dünya mirası listesinde yer alan yerlerin korunması çok daha fazla değerlidir diye tahmin ediyoruz. Sözü fazla uzatmadan UNESCO’nun listesinde yer alan Türkiye’den 10 harika dünya mirasını kısacık bilgilendirmelerle listeleyelim.
1 . İstanbul
Evet, doğrudan bir şehir ismi verdik. Ancak bu özellikle İstanbul’da yaşayanların ne denli değerli topraklar üzerinde yaşadıklarının bir kanıtı. İstanbul’un listeye bu şekilde alınmış olmasının nedeni ise şehrin doğal güzelliğinin yanı sıra binlerce yıllık geçmişinde tarihin en büyük medeniyetlerine ev sahipliği yapması nedeni ile sahip olduğu tarihi değerler. İstanbul’un dört farklı bölgesi UNESCO’nun koruma listesine girmiş durumda. Sultanahmet Cami ve çevresi ise başlı başına tarihi bir yürüyüş yolu olarak kabul ediliyor.
2 . Sivas / Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası
1228 yılında yapılan Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası 1985 yılında UNESCO tarafından dünya mirası listesine alınmıştır. Cami ile ilgili birkaç ilginç özellik belirtelim: Divriği Cami’nin geçmişi Hititler dönemine kadar gitmektedir. Eğer ikindi vakti bu yapının giriş kapısına gelirseniz insan siluetinde bir gölge ile karşılaşmış olursunuz. Hatta bazı rivayetlere göre bu insan siluetine bir süre bakıldığında gölgenin Kur’an okuduğu görüldüğüne dair rivayetler de mevcut.
3 . Hattuşa (Boğazköy) – Hitit Başkenti / Çorum
Arkeoloji ve tarih kalbinizin daha hızlı atmasını sağlayan ilgi alanları mı? O zaman mutlaka ziyaret etmeniz gereken yerlerden biri Hattuşa kenti. Burası Anadolu’nun en eski uygarlıklarından biri olan Hititlerin başkenti olmuş bir yer. 1986 yılında UNESCO tarafından dünya mirası listesine alınıyor. Hattuşa’nın bu listede yer almasının nedeni yalnızca Hititlere ait kalıntıların bulunuyor olması değil. Bu antik kent içerisinde, “Hatti, Asur, Hitit, Frig, Roma ve Bizans” dönemlerinden kalmış eserler de bulunuyor.
4 . Nemrut Dağı / Adıyaman
2150 metre yüksekliği bulunan Nemrut Dağı hem efsaneleri hem de dağın zirvesinde yer alan eşsiz eserler nedeni ile tüm dünyada ünlü bir yerdir. UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne 1987 yılında katılan Nemrut Dağı, Adıyaman şehrimizde bulunuyor. Günümüze kadar ulaşmayı başaran Nemrut Dağı heykelleri Yunan ve Pers medeniyetlerine ait gibi görünüyor. Bu eşsiz kültürel zenginliğin yanında Nemrut Dağı aynı zamanda güneşin batışını en güzel şekilde gözlemleyebileceğiniz yerlerinde başında kabul ediliyor.
5 . Antalya – Xanthos – Lethoon Antik Kentleri
1988 yılında UNESCO tarafından dünya mirası listesine alınan Lethoon ve Xanthos antik kentleri, eski Anadolu uygarlıklarından biri olan Lidyalıların en önemli merkezleri arasında yer almaktadır. Xanthos şehri aynı zamanda antik dönemde Lidya’nın başkenti olmuştur. Bu nedenle şehir kalıntıları içerisinde döneme ait pek çok eseri rahatlıkla görebilirsiniz. Bu yerlerin Antalya gibi ülkenin turizm açısından en gelişmiş şehirlerinden birinde bulunması ziyaretiniz sırasında harika bir tatil yapmanıza da olanak sağlıyor.
6 . Karabük / Safranbolu Şehri
1994 yılında UNESCO tarafından dünya mirası listesine alınan Safranbolu şehrinin geçmişi M.Ö 3000’li yıllara kadar dayanmaktadır. Safranbolu geçmişi boyunca, “Hititlere, Friglere, Lidyalılara, Perslere, Romalılara, Selçuklulara” ve son olarak da Osmanlı İmparatorluğu’na ev sahipliği yapmıştır. 1416 yılından itibaren Osmanlı tarafından yapılan yapılan depreme dayanıklı Pontian Yunan tarzı 3 katlı evler günümüze kadar ulaşmayı başarıp şehrin sembolü haline gelmiştir.
7 . Çanakkale / Troya Antik Kenti
Sırada hakkında anlatılan efsaneler ve bu efsaneler üzerine çekilmiş filmlerle tüm dünyanın tanıdığı oldukça ünlü bir tarihi mekan olan Troya Antik Kenti var. Burası Yunan tarihinin en ünlü savaşlarından biri olan Truva Savaşının yapıldığı yer olarak biliniyor. Ünlü Truva Atı ve Athena Tapınağı bu alan içerisinde yer almaktadır.
8 . Edirne / Selimiye Cami ve Külliyesi
Sırada Osmanlı döneminin tartışmasız en büyük isimlerinden biri olan Mimar Sinan’ın “ustalık eserim” dediği Selimiye Cami var. Osmanlı padişahlarından 2. Selim tarafından yaptırılan cami 2011 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alındı. Mimar Sinan’ın kendine özgü teknikler kullanarak yapımını tamamladığı bu cami hem Osmanlı döneminde yapılan eserler arasında hem de İslam mimarisi içerisinde değerlendirilen eserler arasında ayrıcalıklı bir yere sahiptir.
9. Konya / Çatalhöyük Neolitik Kenti
Dünya ve insanlık tarihi için son derece önemli bilgilerin gün yüzüne çıkmasını sağlayan Çatalhöyük var sırada. Özellikle insanların yerleşik hayata geçmesinden sonraki dönemler için eşsiz bilgiler sağlayan bu alan 2012 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesine alındı. Alanın keşfedilmesi ile birlikte ortaya çıkan bilgiler, pek çok tarihi teorinin de yeniden şekillenmesine neden oldu.
10 . İzmir / Bergama (Pergamon)
2014 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesine giren Bergama Antik Kenti M.Ö 282 ve 133 yılları arasında kurulmuş olan bir yerleşim alanıdır. Bergama Antik Kentini değerli kılan en önemli özelliklerinden biri 9 farklı katmandan oluşmasıdır. Ne yazık ki kentin en önemli yeri olan Athena Tapınağı parçalar halinde Berlin’e taşınmış olduğu için bugün yalnızca temelleri Bergama içerisinde bulunmaktadır.
UNESCO’nun geleceğimize daha güzel bir dünya bırakmak için hazırladığı listede ayrıca, “Bursa- Cumalıkızı Köyü, Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri, İzmir- Efes Antik Kenti, Kars- Ani Arkeolojik Alanı, Aydın –Afrodisias, Nevşehir- Göreme Milli Parkı ve Kapadokya, Denizli- Pamukkale ve Hierapolis ” yer almaktadır. Türkiye’nin bu farklı bölgelerindeki saklı kalmış hazineleri keşfetmek için yolculuklarınıza NeredenNereye.com üzerinden en uygun uçak ya da otobüs biletlerini satın alarak başlayabilirsiniz.